Spelregels
In deze leesclub discussieer je met een groepje van 4 tot 6 lezers over Soldaat Wojtek van Bibi Dumon Tak & Philip Hopman. Je doet dat aan de hand van kaartjes met vragen over de tekst. De leesclub begint met een korte inleiding, die een van de spelers voorleest. Daarna volgen 4 rondes:
- Ronde 1 bestaat uit 5 vragen over het verloop van verhaal. De spelers draaien om de beurt een kaartje om en geven antwoord op de vraag. Daarna mogen andere spelers reageren.
- Ronde 2 is een vragenrondje waarin elke speler een vraag mag formuleren aan een van de personages.
- Ronde 3 is de discussieronde. In deze ronde draaien de spelers om de beurt een kaartje om van een stapel naar keuze. Hij of zij geeft antwoord op de vraag, waarna de rest mag reageren. Vervolgens kiezen de overige spelers om de beurt een kaartje van een van beide stapels. Als een discussievraag herhaalt wat eerder in het gesprek al aan bod gekomen is, mag de speler die aan de beurt is een volgende kaart omdraaien. Dit gaat zo door totdat alle kaartjes omgedraaid zijn.
- Aan het einde van de discussie komen de spelers samen tot een oordeel over de tekst. In ronde 4 geven ze een oordeel uitgedrukt in sterren en motiveren zij hun keuze.
Inleiding
Boven de rand van de zak verschenen twee pikzwarte oogjes die knipperden tegen het felle licht. Die oogjes zaten verstopt in een doffe, vaalbruine vacht. Zonder verder naar het jongetje te kijken pakte Pjotr het stoffige beestje op. Het paste precies in zijn armen. ‘Een beer,’ fluisterde Stanislav. Heel even was er van die stoere soldaten niets meer over. Hun stemmen werden zacht en allemaal wilden ze het beertje aaien. (p. 14)
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vinden vijf Poolse soldaten een beertje langs de weg. Ze nemen hem mee op hun reis naar het front en noemen hem Wojtek. De aanwezigheid van de beer in het leger wordt niet altijd op prijs gesteld. Wojtek haalt vaak kattenkwaad uit: hij maakt al het water van de soldaten op, eet de keuken leeg en loopt soms ineens weg. Toch wordt hij de beroemdste mascotte uit de Tweede Wereldoorlog, bekend onder de bijnaam ‘De bommendrager’. Tijdens de oorlog krijgt Wojtek een bijzondere band met de Poolse soldaten.
In deze leesclub bespreek je de onverwachte vriendschap tussen mens en dier in oorlogstijd. Hoe kan een beer troost bieden? En hoe beslis je wat het beste is voor een vriend die zelf niet kan praten? Aan de hand van de discussievragen denk je na over de ongewone vriendschap tussen Wojtek en de soldaten en bespreek je de verschillende manieren waarop mensen omgaan met oorlog.
Ronde 1: Grip op het verhaal
Grip op het verhaal
Ronde 2: Vragenrondje
Hieronder staan drie fragmenten uit het boek. Kies allemaal een fragment, lees het en bedenk een vraag die je aan een van de personages wilt stellen. Noteer allemaal één vraag. Bespreek de vragen met elkaar en de mogelijke antwoorden van de personages.
- Pjotr kan niet slapen: ‘Hoe kon hij hier naar de krekels liggen luisteren terwijl in Polen de aarde kreunde onder het gewicht van de bommen … zouden die veilig zijn?’ (p. 50)
- Lolek schiet uit zijn slof: ‘Toen Stanislav dat had gezegd stond Lolek langzaam op en liep met gebalde vuisten op Stanislav af … en Stanislav zag dat het menens was’ (p. 79-80)
- De soldaten laten Wojtek voor het eerst aan de commandant zien: ‘Pjotr en Stanislav schaamden zich dood … om het grote nieuws te vertellen’ (p. 22)
Ronde 3: Discussie
Feest der herkenning?
Stof tot nadenken?
Ronde 4: Oordeel
Geef Soldaat Wojtek samen een waardering uitgedrukt in sterren. Beargumenteer vervolgens jullie keuze. Wat vonden jullie goed en wat juist minder goed? Heeft de discussie jullie individuele oordeel veranderd, en zo ja, hoe? Probeer voorbeelden en argumenten te halen uit jullie reacties op de discussievragen.
Heb je zelf een goede discussievraag die nog niet gesteld is? Vul die dan in, dan voegen wij de vraag aan een van de stapeltjes toe.